صرافي
در معنا؛ صرافي يعني مبادله انواع پول . علت پيدايش اين شغل، نياز مردم به مشخص كردن، صحت وزن و عيار مسكوكات گوناگون است. بي اطلاعي از وزن و عيار صحيح آنها مي‌توانست زيان بار باشد. ريشه بانكداري مدرن امروزي را مي توان شغل صرافي دانست.
تاريخ صرافي
ظهور صرافي به زمانهاي قديم باز مي‌گردد. اشاراتي در كتاب مقدس به صرافي شده است. در دوران معبد دوم اورشليم در حياط معبد، افراد زيادي به شغل صرافي مشغول بودند. اين اشخاص پولهاي رومي و يوناني كه منقش به عكس خدايان آنها بود با پول يهودي كه تنها پول قابل استفاده در معبد بود معاوضه مي‌كردند.حضرت عيسي در اناجيل چهارگانه با اين صرافان به شدت برخورد كرده و آنان را افرادي مي‌داند كه خانه خدا را مبدل به لانه دزدان كرده‌اند.
در قرون پنجم تا حدود شانزدهم در اروپا؛ بيشتر شهرها داراي واحد پولي خود بودندكه، داراي تصوير حكمران آن شهر بود. وقتي يك شخصي از يك شهر ديگر وارد شهر مي‌شد مي بايست پول شهر خود را با پول آن شهر معاوضه نمايد. در اين زمان صرافان وارد عمل مي شدند و اين پول خارجي را با پول محلي معاوضه مي‌كردند. اكثر انتقال وجه هاي بزرگ توسط سكه انجام نمي‌شد و تنها بوسيله صراف، از حساب يك نفر به حساب فرد ديگر منتقل مي‌شد.
يكي ديگر از كارهاي صرافي پس از گسترش فعاليتهايشان؛ پرداخت وام بود.
در كشورهاي اسلامي
بدليل استفاده از پولهاي مختلف در امپراطوري عثماني نياز به صراف براي محك زدن و معاوضه اين پولها وجود داشت. دراغلب كشورهاي اسلامي به علت اينكه در دين يهوديت گرفتن سود بر روي پول از غيريهودي ممنوع نيست؛ شغل صرافي به صورت اختصاصي در دست يهوديان بود.
صرافي در ايران
در ايران نيز به علت توضيح داده شده فوق؛ اين تجارت به صورت كامل در اختيار يهوديان بود. تقريباً تمامي يهوديان شيراز درقرن نوزدهم به صرافي اشتغال داشتند.
علي رغم تكامل صرافي در ايران در اواخر قرن نوزدهم، با رقابت شديد بانك استقراضي روسيه و بانك شاهنشاهي ايران، تحت حمايت دولت‌هاي متبوع و آشنايي با فنون جديد بانكداري در سالهاي بعد باعث ورشكستگي بسياري از صرافي ها شد و ديگر هيچگاه صرافيها نتوانستند نقش پيشين خود را باز يابند. طي چند دهه اخير صرافان بيشتر در زمينه مبادله مسكوكات و ارزهاي خارجي فعاليت دارند.
انواع صرافي در ايران
صرافان به دو نوع، صرافي نوع اول و صرافي نوع دوم تقسيم ميشدند:
صرافي نوع اول
صرافي‌هايي كه صرفًا به خريد و فروش نقدي ارز (غيرالكترونيك) و مسكوكات مبادرت مي‌نمايند و پرداختن به ساير معاملات ارزي توسط اين نوع صرافيها ممنوع مي‌باشد.
صرافي نوع دوم
صرافي‌هايي كه علاوه بر خريد و فروش نقدي ارز و مسكوكات به نقل و انتقال ارز در چارچوب مقررات ارزي از جمله انجام عمليات مربوط به حوالحجات ارزي از طريق بانكها وموسسات اعتباري داراي مجوز از بانك مركزي و ارائه خدمات ارزي برون مرزي از طريق كارگزاران مجاز خارج از كشور اشتغال مي‌ورزند.